Özel Güvenlik Görevlisinin Yetkileri Nelerdir?

Özel Güvenlik Görevlisinin Yetkileri

Özel güvenlik görevlisinin yetkileri detaylı anlatılacak olursa:

Güvenliğini sağladıkları mekanlarda, mekâna girmek isteyen vatandaşın üstünü detektör ile arayarak duyarlı kapıdan geçirir. Kişinin çanta, ceket gibi eşyaları x-ray cihazları ile aranarak tehlikeli cisim taşımadıklarından emin olunur.
Ceza Muhakemesi Kanunu 127. Maddesine dayanılarak yakalamalarda, suçlular üzerinde orantılı arama yapabilmektedirler.
Konser, toplantı, spor müsabakaları, sahne alanları ve buna benzer etkinliklerde, vatandaşların kimlik kontrolleri yapılarak duyarlı kapıdan geçmeleri sağlanır. Üstleri detektör ile aranır, yanlarında taşıdıkları eşyaları x-ray cihazından geçirilerek kontrol edilir.
Kadın vatandaşları, kadın güvenlik görevlisi; erkek vatandaşları ise erkek güvenlik görevlisi kontrol etmelidir.
Görev alanlarında, hakkında tutuklanma veya yakalanma emri olan bireyleri yakalayarak arama yapabilirler.
Deprem, sel, yangın gibi doğal afetlerde yardım istenilirse, güvenlik görevlisi olay yerine girerek inceleme yapabilir.
Görev yaptıkları alanlarda, terk edilmiş, unutulmuş eşyalara el koyarak, emanete alabilir. Bu eşyaların tutanaklarını tutmaları gerekmektedir.
Arama esnasında kişinin üzerinden çıkan ve suç teşkil eden veya delil olarak kullanılabilecek eşyalara el koyma yetkisine sahiptir. Böyle bir durum da güvenlik görevlisinin kolluk kuvvetlerine haber vermesi gerekmektedir.
Olay yerinde delilleri korurlar ve Ceza Muhakemesi Kanunu 157. maddesine göre suçluyu yakalama yetkileri vardır.
Kişinin sağlığı bakımından veya şahsın vücudunda var olan bir tehlikeden korunması için yakalama yetkileri vardır.
Özel güvenlik görevlisinin, Borçlar Kanunu’nun 52. maddesine, Türk Ceza Kanunu’nun 24. ve 25. maddesine, Türk Medeni Kanunu’nun 981. maddesine göre zor kullanma yetkisi vardır. Güvenlik görevlisinin bu yetkiyi kullanırken, kanunun çizdiği sınırlar içerisinde hareket etmesi önemli bir husustur. Aksi taktirde karşı tarafa tazminat ödemesi veya ceza alması kaçınılmazdır.
Özel güvenlik görevlilerinin, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunu ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu’nda belirtilen usuller çerçevesinde silah taşıma yetkisine sahiptirler. Yasalarda, silah kullanma ağır bir yük olduğu için son çare olarak belirtilmektedir.
Özel güvenlik görevlisi; yakaladıkları zanlının kaçması veya çevreye zarar vermesini engelleyebilmek için kişinin sağlığına zarar vermeden her türlü tedbiri alabilir ve kişiyi kelepçeleme hakkında sahiptir. Zanlının kaçma ihtimali ve saldırgan bir kişiliği de yoksa kelepçe takılmamalıdır.

Özel güvenlik görevlisinin yetkileri dışında dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlar:

Görev için kullandığı kimlik kartını herkesin görebileceği biçimde taşımalıdır.
Üniformalı olarak hizmet veren güvenlik görevlisi bu kartı ve üniformayı sadece görevli oldukları bölgelerde kullanabilmektedirler.
Silah taşıma ruhsatına sahiplerse; yasaların kendilerine vermiş olduğu yetkiler çerçevesinde ve sadece görev bölgesinde bu yetkiyi kullanabilirler. Gerekli olan izin belgelerinin olmamasına rağmen silahın görevi alanı dışına çıkarılması durumunda 7136 sayılı kanunla özel güvenlik görevlisinin hakkında kovuşturma işlemi başlatılır.
Özel güvenlik görevlileri izin belgelerinde belirtilen adres ve nakit taşıma güzergahı dışında yetki sahibi değildirler.

Özel Güvenlik Görevlilerinin Hukuki Statüleri

Özel güvenlik görevlileri, görevlerini yaparlarken, emniyet ve jandarma gibi genel kolluk kuvvetlerinin bazı bazı yetkilerini kullanma haklarına sahiptirler. Dolayısıyla güvenlik görevlileri, kendilerine karşı direnme, hakaret, saldırı, tehdit gibi suçlara her zaman maruz kalmaktadırlar. Böyle durumlar için özel güvenlik görevlilerin can ve mal sağlığını hukuken koruyabilmek amaç edilmiştir.

5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunu’nun 23. maddesinde belirtildiği üzere, özel güvenlik görevlileri Türk Ceza Kanunu’nun yürütmesinde memur sınıfındadırlar. Bu yüzden, görev sırasında sorumlu oldukları alanlarda herhangi bir saldırıya maruz kalırlarsa, suçu işleyen şahıs, memurlara karşı işlenen suçlardan yargılanırlar.

Özel güvenlik görevlileri, görev sırasında, vatandaşa karşı işkence, kötü muamele, hareket gibi tutumları olması durumunda memurlar gibi ceza alırlar. Lakin memurların yargılanma sürecindeki uygulamalar özel güvenlik görevlilerinde uygulanmaz. Onlar, genel hükümlere göre yargılanma ve ceza alma sürecine girerler.

Özet

Herhangi bir kurumda çalışan her güvenlik görevlisinde olduğu gibi özel güvenlik görevlisinin yetkileri de vardır ama bunlar onlara kıyasla daha kısıtlıdır. Özel güvenlik görevlilerinin sorumlulukları ve yetkileri 5188 sayılı kanun ile sınırları belirlenmiştir. Özel güvenlik görevlileri; kişi koruma, yangın, patlayıcılar, doğal afetler, ilk yardım, olay yeri inceleme, iletişim, narkotik, hukuk ve silah gibi birçok alanda eğitim alırlar. Peki bu eğitimler sonucu özel güvenliklerin sahip olduğu yetkiler nelerdir?